ویروس کرونا که به تازگی شیوع چشم گیری در کشور ما و سایر کشورها داشته شرایط ویژه ای را رقم زده. یکی از مسیر هایی ابتلا به این ویروس چشم هست. در این مقاله به بررسی ارتباط لنزهای چشمی و ویروس کرونا خواهیم پرداخت.

ویروس کرونا چیست؟

ویروس کرونا یا کووید-19 عضوی از یک خانواده شناخته شده ویروسی است که باعث بیماریهای احتمالی کشنده در پستانداران و پرندگان میشود. معمولاً از طریق ذرات معلق موجود در هوا به انسانها سرایت میکند.

ویروس کرونا میتواند علائم مختلفی را ایجاد کند. بیشتر اوقات بیماریی که این ویروس ایجاد میکند را میتوان با یک سرماخوردگی بد مقایسه کرد و باعث مشکلات خفیف تا متوسط تنفسی فوقانی مانند آبریزش بینی و گلو درد میشود و در بعضی موارد هم میتواند منجر به مرگ شود.

کووید-19 اولین بار در سال 2019 در ووهان چین ظاهر شد. تعداد افراد آلوده به ویروس کرونا همچنان در حال افزایش است و میزان مرگ و میر آن در حدود 1 تا 2 درصد است.

در ابتدا مارها به عنوان یک منبع بالقوه برای شیوع ویروس کرونا معرفی شدند اما بعد تعدادی ار متخصصان خفاش را جایگزین آن کردند.

ویروس کرونا در سراسر جهان یک وضعیت اورژانسی بهداشت عمومی ایجاد کرده است.

راهکارهای اجتماعی که میتواند باعث کم شدن شیوع ویروس کرونا شود شامل: تعطیلی مدارس، تعطیلی ادارات، تعطیلی کارخانه ها و کاهش تجمعات بزرگ است.

چشمان شما ممکن است نقش مهمی در گسترش و پیشگیری از شیوع ویروس کرونا داشته باشد. در نتیجه بررسی ارتباط لنزهای چشمی و ویروس کرونا حائز اهمیت خواهد بود.

اهمیت بررسی لنزهای چشمی و ویروس کرونا

در ژانویه2020، یک پزشک دانشگاه پکینگ (Peking) که به ویروس کرونا مبتلا شده بود، اظهار کرد که معتقد است در هنگام درمان و مراقبت از بیماران مبتلا به ویروس کرونا چون از محافظت چشمی کافی برخوردار نبوده، به ویروس کرونا مبتلا شده است. وانگ گوانگفا (Wang Guangfa) اظهار کرد که ابتدا چشم چپ وی دچار التهاب شده و بعد دچار تب شده و سپس مخاط در بینی و گلو وی مشاهده شده است.

مقامات پزشکی اظهار کردهاند که شانس ورود ویروس کرونا از طریق چشم وجود دارد، اما این احتمال خیلی کم است.

همچنین هنوز هیچ مدرک یا سند علمی وجود ندارد که ثابت کند استفاده از عینک، از فرد در مقابل ویروس کرونا یا سایر انتقالهای ویروسی محافظت میکند.

پزشکان میگویند که در سراسر دنیا، تماس دست با چشم شایع است. طبق گفته آکادمی چشم پزشکی آمریکا، گزارش ها حاکی از آن است که شیوع ویروس کرونای جدید میتواند باعث التهاب ملتحمه یا کنژنکتیویت (ملتحمه (conjunctiva) غشاء نازک و شفافی است که روی سفیدی چشم (صلبیه) و سطح داخلی پلک‌ها را پوشانده‌است) شود و احتمالاً از طریق تماس ذرات ریز معلق در هوا به ملتحمه منتقل میشود. بنابراین، مقامات پزشکی میگویند که از لمس چشمها، بینی یا دهان خود با دست های شسته نشده خودداری کنید.

برای بررسی لنزهای چشمی و ویروس کرونا، باید از دستورالعملهای مراقبت از چشم، برای استفاده، تمیز کردن و نگهداری لنزهای چشمی پیروی کنید. تمیز کردن و استفاده صحیح از لنزهای چشمی به سالم نگه داشتن چشم کمک میکند و باعث میشود که چشمهایی عاری از عفونت داشته باشید.

چه نکات بهداشتی را برای استفاده از لنزهای چشمی برای پیشگیری از ویروس کرونا باید رعایت کرد:

تمیز کردن و استفاده صحیح از لنزهای چشمی باعث میشود که چشمان شما سالم بماند و از عفونت و ورود ویروس کرونا جلوگیری کند.
قبل از لمس لنزهای چشمی، دستان خود را حداقل 20 ثانیه با آب و صابون بشویید و سپس آن را با حوله بدون پرز خشک کنید.
فقط تا زمان توصیه شده از لنزهای چشمی خود استفاده کنید.
لنز چشمی خود را با محلول مخصوص تازه (نه آب) شستشو دهید. سپس محفظه نگهداری لنز را باز کنید تا خشک شود.
همیشه یک عینک زاپاس برای زمانی که میخواهید از لنزهای چشمی استفاده نکنید، داشته باشید.
به طور منظم لنزهای چشمی خود را چک کنید حتی اگر به نظر میرسد که همه چیز درست است.
اگر در هنگام استفاده از لنزهای چشمی مشکلاتی مانند درد چشم، تورم و قرمزی مشاهده کردید، فورا با چشم پزشک خود مشورت کنید.
تماس با آب لنزهای چشمی را به حداقل برسانید.
برای استفاده و تعویض لنز چشمی خود، از برنامه متخصص مراقبت از چشم خود پیروی کنید.
از پاک کردن و شستشو برای تمیز کردن لنزهای چشمی خود استفاده کنید. لنزهای چشمی را با انگشتان خود پاک کنید، سپس آنها را قبل از خیساندن با محلول بشویید.
لنزهای چشمی خود را تمیز نگه دارید و حداقل هر سه ماه یکبار مرتبا آن را تعویض کنید.

مواردی که در هنگام شیوع ویروس کرونا در رابطه با لنزهای چشمی باید از آنها پرهیز کرد:

از لنزهای چشمی به خصوص لنز چشمی نو که به درستی در چشم شما قرار نمیگیرد، استفاده نکنید.
برای ضد عفونی کردن لنزها از محلول نمکدار و قطرههای بازتولیدی استفاده نکنید. هیچکدام از اینها یک ضدعفونی کننده مؤثر و تأیید شده، نیستند.
هنگام استفاده از لنزهای چشمی از استفاده از آب یا آب دهان برای مرطوب کردن لنز یا چشمان خود، اجتناب کنید، همچنین لنزهای خود را برای مرطوب کردن، در دهان قرار ندهید.
لنز چشمی که به زمین افتاده را بدون ضدعفونی کردن کامل، استفاده نکنید.
اگر بیناییتان با این لنزهای چشمی خوب نیست و یا دید شما مبهم و ناواضح است، از استفاده از این لنزها، خودداری کنید.
اگر لنز چشمی شما به نظر آسیب دیده میآید، از استفاده از آن اجتناب کنید.
از استفاده از لنزهای چشمی در هنگام خواب خودداری کنید مگر اینکه چشم پزشک شما با انجام این کار مخالفتی نداشته باشد.
هنگام شنا یا ورزشهای آبی، از استفاده از لنزهای چشمی خودداری کنید.
از استفاده از لنزهای چشمی خود در حمام یا وان داغ خودداری کنید.

همچنین باید:

از لنزهای چشمی شخص دیگری استفاده نکنید، همچنین لنزهای چشمی خود را با شخص دیگری به اشتراک نگذارید.
از لنزهای یکبار مصرف روزانه، مجددا استفاده نکنید.
در هنگام استفاده از لنزهای چشمی، از استفاده از قطرههای چشمی خودداری کنید، مگر اینکه چشم پزشک شما بگوید که انجام این کار بیخطر است.
لنزهای چشمی خود را در آب (آب شیر یا آب استریل) نشویید و یا آن را در آب نگهداری نکنید.
محفظه نگهداری لنز میتواند منبع آلودگی و عفونت باشد. از محفظه نگهداری لنز، ترک خورده یا آسیب دیده استفاده نکنید.
از محلولهای کهنه برای تمیز کردن لنزهای چشمی استفاده نکنید.
محلول لنز چشمی را به ظروف با اندازه کوچکتر منتقل نکنید.
اجازه ندهید که سربطری محلول هیچ سطحی را لمس کند. بعد از استفاده درب بطری را محکم ببندید.
اگر از لنزهای خود به مدت 30 روز یا بیشتر استفاده نکردهاید، از آنها بدون ضدعفونی کردن استفاده نکنید.

کارشناسان خبره لنزهای چشمی، اطلاعات غلط در مورد ویروس کرونا و لنزهای چشمی را برطرف میکنند:

سه محقق برجسته در زمینه سلامت چشم در جهان، به اطلاعات غلطی که در مورد لنزهای چشمی و عینک و همچنین استفاده از عینک در هنگام شیوع ویروس کرونای جدید یا کووید- 19 است، میپردازند.

لیندون جونز (Lyndon Jones)، مدیر مرکز تحقیقات و آموزش چشمی (CORE) در دانشگاه واترلو (Waterloo ) کانادا؛ فیلیپ مورگان (Philip Morgan)، مدیر تحقیقات درباره لنز در دانشگاه منچستر (Manchester) انگلستان و جیسون نیکولز (Jason Nichols) معاونت پژوهشی معاون رئیس جمهور آمریکا و استاد دانشگاه آلاباما (Alabama) در دانشکده اپتومتری (بیناییشناسی و بیناییسنجی) بیرمنگام در ایالات متحده آمریکا و سردبیر در تحقیقات مربوط به بینایی لنزهای چشمی، به متخصصان مراقبت از چشم و خریداران توصیه میکنند تا به نتیجه تحقیقات انجام شده توجه کنند و از آن پیروی کنند.

استفاده از لنزهای چشمی، بیخطر است.

با وجود شایعهها و اطلاعات غلطی که در طی روزهای گذشته بوجود آمده است، استفاده از لنزهای چشمی، یک شکل ایمن و بسیار مؤثر برای تصحیح بینایی برای میلیونها نفر در سراسر جهان است. و استفاده از لنزهای چشمی در زمان شیوع ویروس کرونا، مشکل و خطری ایجاد نمیکند (به شرط رعایت کامل تمام نکات بهداشتی).

شستن مناسب دست، ضروری است.

هنگام استفاده از لنزهای چشمی یا عینک، شستشوی دقیق و کامل دست با آب و صابون و به دنبال آن خشک کردن آن با دستمال کاغذی یا حوله، از اهمیت ویژهای برخوردار است. در مورد لنزهای چشمی، این کار باید قبل از هر بار استفاده و درآوردن لنز از چشم انجام شود.

لنزهای چشمی خود را ضدعفونی کنید.

استفاده کنندگان از لنزهای چشمی باید به طور مرتب هر شب یا ماهانه یا دو هفته یکبار، طبق دستورالعمل سازنده لنز چشمی و متخصص مراقبت از چشم، لنزهای چشمی خود را ضدعفونی کنند.

عینک خود را ضدعفونی کنید.

برخی از ویروسها مانند ویروس کرونا یا کووید-19، میتوانند ساعتها تا روزها بر روی سطوح سخت باقی بمانند و میتوانند از طریق عینک به دستها و صورت شما منتقل شوند. این امر به ویژه در مورد افراد با بیماری پیرچشمی صادق است (معمولاً افراد بالای 40 سال). اکثر بیماران دارای پیرچشمی به عینک مطالعه احتیاج دارند و ممکن است روزانه چندین بار از عینک مطالعه خود استفاده کنند.

به نظر میرسد این گروه سنی در مقایسه با افراد جوانتر که از لنزهای چشمی یا عینک استفاده میکنند، در مقابل ویروس کووید-19 آسیب پذیرتر هستند.

فقط در صورت بیماری، از استفاده از لنزهای چشمی خودداری کنید.

در صورت بیماری، طبق دستورالعملهای پزشک مراقبت چشم، حدالامکان از استفاده از لنزهای چشمی خودداری کنید.

مقالهایی که اخیرا با نام لنزهای چشمی و چشمهای قدامی یا برآمده، منتشر شده است، به این نکته میپردازد که چگونه عادتهای شستشوی دست میتواند بر رشد کراتیت میکروبی مرتبط با لنزهای چشمی و التهابات قرنیه تأثیر بگذارد.

مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها در ایالات متحده و سازمان بهداشت جهانی توصیه میکنند که، افراد باید به طور مداوم دستهای خود را تمیز کنند تا خطر شیوع ویروس کرونا را کاهش دهند. به طور خاص، آنها به همه افراد توصیه میکنند که:

دستان خود را مخصوصا بعد از اینکه در یک مکان عمومی قرار گرفتید، یا بعد از سرفه یا عطسه کردن،حداقل 20 ثانیه با صابون و آب بشویید.
اگر صابون و آب به راحتی در دسترس نیست، از یک ضدعفونی کننده دست استفاده کنید که حداقل 60 درصد الکل داشته باشد. تمام سطوح دستان خود و لای انگشتان را هم کاملا ضدعفونی کنید.
از دست زدن به چشمها، بینی و دهان خود با دستهای شسته نشده خودداری کنید.
اگر از بیماری مراقبت میکنید، از عینکهای ایمنی محافظ، ماسکهای پزشکی و محافظهای صورت، استفاده کنید.

یکی از راههای انتقال ویروس کرونا، لمس چشم و دهان و بینی با دستهای آلوده است.

اجتناب از لمس صورت و مخصوصا چشمها کار بسیار سختی است. در طول روز ما سطوح زیادی را از جمله دربها، دکمههای آسانسور، صندلیهای مترو و … را لمس میکنیم، ویروس کرونا میتواند حتی تا چند روز روی این سطوح باقی بماند و این ویروس از روی این سطوح به انگشتان ما میرسد و ما هم از طریق لمس دهان و چشم و بینی که پرتال ورودی برای این ویروس هستند، خود را در معرض آلودگی قرار میدهیم. دکتر وانیسا رابی (Vanessa Raabe) استاد گروه پزشکی در NYU Langone Health میگوید: شکستن این عادت (لمس صورت) بسیار دشوار است زیرا همه ما آن را انجام میدهیم و گاهی اوقات حتی نمیدانیم که داریم این کار را انجام میدهیم.

چهار ترفند زیر به شما در محدود کردن لمس صورت کمک میکند و از انتشار بیشتر این ویروس جلوگیری میکند.

یک جعبه دستمال کاغذی، نزد خود نگه دارید.

هنگامی که احساس خارش در صورت یا بینی خود دارید و یا میخواهید عینک خود را تنظیم کنید، به جای انگشتان دست از یک دستمال کاغذی استفاده کنید.

محرکها را بشناسید.

در طول روز به رفتار و حرکات خود توجه کنید. هنگامی که بیشتر بدانید چه موقع و چرا صورت خود را لمس می کنید، رسیدگی به علت اصلی میتواند یک راه حل مؤثر باشد.

دستان خود را مشغول نگه دارید.

پزشکان میگویند که نگه داشتن توپ یا جسم دیگر در دست، میتواند موارد لمس صورت را کاهش داده و محرکها را به حداقل برساند. البته فراموش نکنید که مرتبا آن شیء را تمیز و ضدعفونی کنید.

زاک سیکورا (Zach Sikora) روانشناس بالینی در کلینیک پزشکی شیکاگو میگوید: استفاده از صابون معطر یا لوسیون نیز میتواند کمک کننده باشد. هنگامی که دستتان را به صورت نزدیک میکنید، آن بو باعث می شود شما آگاه شوید و از انجام این کار اجتناب کنید.

وسواس و استرس

استیو شانکمن (Stew Shankman) استاد روانپزشکی و علوم رفتاری در دانشگاه Northwestern میگوید: «توصیه من این است که مردم باید سعی کنند استرس خود را در مقابل نگرانی و وسواس در مورد آنچه لمس میکنند، کاهش دهند. استرس سیستم ایمنی بدن را تحت تأثیر قرار میدهد و هرچه استرس بیشتری داشته باشید، توانایی بدن در مقابله با عفونت و ویروس کاهش مییابد. وی همچنین افزود تا زمانی که دستان شما کاملا تمیز و ضدعفونی باشد، لمس صورتتان فاجعه بار نیست، چون این یک رفتار طبیعی است که همه ما انجام میدهیم.»