مقایسه انواع لنز تماسی | با انواع لنزهای چشم آشنا شویم

در این مقاله می خواهیم با انواع لنز های تماسی و یا لنز های چشمی آشنا شویم و مزایا و معایب هر یک را بشناسیم تا بتوانیم با دانش کافی مناسب ترین نوع لنز را برای چشمانمان انتخاب نماییم.
میلیون ها نفر در سراسر جهان از لنز های چشمی (contact lenses) استفاده می کنند. اگر شما هم جزء افرادی هستید که می خواهید از لنز چشمی استفاده کنید اما نمی دانید کدام یک برایتان مناسب تر است، با ما همراه باشید تا انواع آن ها و کاربردشان را بشناسید تا تصمیم گیری برایتان ساده تر شود.

لنز چشمی یا لنز تماسی چیست؟

لنز تماسی یک لایه بسیار نازک، محدب و مدور است که بر روی لایه اشکی سطح قرنیه قرار می گیرد. در مورد این موضوع که لنز ها از چه موادی ساخته شده اند قبلا در مقاله “ آیا می دانید لنزها از چه موادی ساخته می شوند؟” به طور کامل صحبت کرده ایم.
از لنزها برای تصحیح بینایی (دوربینی یا هیپروپی ، نزدیک بینی یا میوپی و آستیگماتیسم)، به جهت زیبایی و یا درمانی استفاده می شود.

چرا از لنز های چشمی استفاده میکنیم؟

لنزهای چشمی به دلایل مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند:

1- لنزهای چشمی با حرکت چشم، حرکت می کنند و باعث ایجاد دید بهتر و طبیعی می شوند.

2- با استفاده از لنز دیگر نیازی به مانعی در بینایی همچون عینک وجود نخواهد داشت.

3- همچون عینک، گل و لای و باران بر روی آن ها نمی نشیند.

4- استفاده از لنز بهترین انتخاب برای فعالیت های بدنی و ورزش می باشد.

5- بسیاری از افراد با استفاده از لنز احساس بهتری دارند و زیباتر به نظر می رسند.

6- همچنین برخی از انواع لنز جهت درمان عیوب چشم مورد استفاده قرار می گیرند.

انواع لنز های تماسی را بشناسیم

شاید در مورد انواع لنز تاکنون بسیار شنیده باشید. عموما گفته می شود لنز ها به دو دسته لنز های نرم و لنز های سخت تقسیم می شوند. این حرف درست است اما این دو دسته نیز خود دارای انواع مختلفی می باشد. عموما لنز ها از جوانب مختلفی مانند نوع مصرف، جنس آن ها، مدت زمانی که در چشم قرار می گیرند و … تقسیم بندی می شوند.

سازمان غذا و دارو (FDA) لنز ها را به چندین دسته طبقه بندی کرده است که در ادامه با هر یک از آنها و معایب و مزای هر کدام آشنا خواهیم شد.

لنز های تماسی نرم (Soft Contact Lenses) کدامند؟

لنز های تماسی نرم از پلاستیک های نرم و انعطاف پذیر ساخته شده اند و به گونه طراحی می شوند که اجازه ورودی اکسیژن را به قرنیه می دهند. لنزهای نرم عموما نسبت به سایر انواع لنزها راحت تر در چشم قرار می گیرند و دارای ظاهر محدب و قابل تا شدن هستند.
امروزه نوع جدیدی از لنزهای نرم تولید می شوند که در آن ها از ماده ای به نام هیدروژل استفاده شده و باعث می شوند اکسیژن بیشتری به قرنیه برسد.

لنز های تماسی نرم چند نوع دارد؟

لنز های تماسی نرم بسته به نوع و زمان استفاده دارای انواع مختلفی می باشد:

الف) لنز های تماسی روزانه (Daily wear)

لنز های تماسی نرم روزانه همانطور که از اسم آن ها مشخص است برای استفاده در طول روز می باشد. نکته قابل توجه این است که در هنگام خواب باید حتما این لنز ها از چشم خارج شوند.

لنز های تماسی روزانه چه مزایایی دارند؟

از جمله مزایای لنز های نرم روزانه می توان به موارد زیر اشاره نمود:

1- زمان عادت کردن چشم به آن ها بسیار کوتاه است.

2- در رنگ های مختلف و انواع عدسی وجود دارد.

3- برای فعالیت های روزانه بسیار مناسب هستند.

معایب لنز های تماسی روزانه چیست؟

به طور کلی لنز های روزانه از پر مصرف ترین لنز های تماسی می باشد که در صورت مراقبت و نگهداری صحیح می توان به راحتی از آن ها استفاده نمود.

1- برای درمان بیماری های چشم مناسب نیستند.

2- نسبت به لنز های سخت وضوح دید کمتری دارند.

3- بعد از مدتی فرسوده شده و نیاز به تعویض دارند.

ب) لنز تماسی نرم دائمی (Extended wear)

این نوع لنز ها که به آن ها لنزهای دائمی یا EW گفته می شود به صورت شبانه روز قابل استفاده هستند. بر اساس اعلام سازمان FDA به مدت یک تا شش شبانه روز و حداکثر تا سی روز می توان از آن ها استفاده نمود. که مدت استفاده مداوم از آن ها به تحمل چشم شما در برابر لنز بستگی دارد. اما در هر صورت بعد از هر دوره استفاده لازم است تا یک شب به چشم ها استراحت داده و مجددا دوره بعدی را شروع نمایید.

مزایای لنزهای تماسی دائمی EW را بشناسیم

لنز های تماسی دائمی دارای مزایای زیر می باشند که استفاده از آن ها ساده تر کرده است:

1- قابلیت استفاده در شبانه روز بدون برداشتن لنز

2- قابل انعطاف و سازگاری با چشم در زمان کوتاه

معایب لنزهای دائمی EW کدامند؟

از جمله عیوب این نوع لنز میتوان موارد زیر را نام برد:

1- تمام عیوب چشم را درمان نمی کنند.

2- نیاز به مراقبت و رسیدگی منظم دارد تا از ایجاد عفونت جلوگیری شود.

ج) لنز های یک بار مصرف (Disposable Contact Lenses)

همانطور که از نام آن ها مشخص است لنز های یک بار مصرف یا Disposable Contact Lenses فقط برای یک بار استفاده طراحی شده اند و بعد از هر دوره مصرف باید یک جفت لنز جدید جایگزین شود.

لنز های یک بار مصرف را بنا به تجویز پزشک متخصص می توان در یک بار استفاده به مدت 7 الی 30 روز به طور مداوم در چشم ها قرار داد و پس از آن تعویض نمود.

مزایای لنز یکبار مصرف را بدانیم

1- این نوع لنز اغلب در طول استفاده بدون نیاز به تمیز کردن می تواند استفاده شود.

2- در صورت رعایت دستورالعمل ها خطر ابتلا به عفونت چشم کاهش می یابد.

3- در انواع رنگ و عدسی وجود دارد.

معایب لنز های یکبار مصرف کدام است؟

1- وضوح دید آن ها به شفافیت لنزهای سخت (RGP) نیست.

2- مانند باقی انواع لنزهای نرم عیوب چشم را درمان نمی کنند.

لنز های تماسی سخت (Rigid Gas Permeable (RGP) Contact Lenses)

لنز های تماسی سخت که به آن ها Rigid Gas Permeable یا به اختصار RGP گفته می شود از نظر متریال به کار برده شده در ساخت مقاوم تر و محکم تر هستند و به همین خاطر بر خلاف لنز های نرم قابلیت انعطاف و تا شدن ندارند. استفاده از مواد سخت در ان ها باعث شده تا زمان سازگاری چشم با آن افزایش پیدا کند. همچنین معنی لغوی آن لنز های تماسی با قابلیت نفوذ گاز است یعنی این لنز ها امکان ورود اکسیژن به قرنیه را فراهم می کنند.

مزایای لنز های تماسی سخت RGP چیست؟

1- نسبت به سایر انواع لنزها وضوح دید بسیار شفافی دارد.

2- با استفاده منظم باعث درمان عیوب چشم می شود.

3- طول عمر طولانی تری نسبت به لنزهای نرم دارد.

4- در درمان نزدیک بینی و انکسار قرنیه کاربرد بسیاری دارد.

معایب لنز های سخت کدام است؟

1- به جهت اینکه چشم به وجود این نوع لنز عادت کند لازم است که به صورت مداوم استفاده شود.

2- نسبت به دیگر انواع لنز های بر روی چشم لغزش بیشتری دارد.

3- ممکن است در زیر آن ها گرد و غبار قرار گیرد که باید به صورت منظم شستشوی آن انجام شود.

4- نیاز به ویزیت منظم توسط پزشک دارد.

در مطالب فوق لنز هایی را معرفی کردیم که می توان به جای عینک از آن ها استفاده نمود و با انواع مختلف آن ها و معایب و مزایای هر کدام آشنا شدیم. در ادامه با استفاده خاص تری از لنز ها آشنا می شویم و دو نوع دیگری را معرفی خواهیم کرد.

این لنز ها عبارتند از لنزهای ارتوکراتولوژی (Orthokeratology (Ortho-K)) و لنز های تزئینی یا Decorative Contact Lenses.

لنز های تماسی ارتوکراتولوژی (Orthokeratology)

لنز های ارتوکراتولوژی یا Ortho-K در واقع نوعی از لنز های سخت هستند که قابلیت استفاده درمانی دارند. این نوع لنز ها جهت تغییر انحنای قرنیه و به منظور بهبود موقتی چشم در تمرکز بر روی اشیاء استفاده می شود. همچنین یکی از کابرد های مهم این نوع لنز اصلاح و درمان نزدیک بینی می باشد.

این نوع لنز نیز همانند لنز های نرم که انواع آن را معرفی کردیم دارای نوع روزانه و شبانه می باشد. به عبارتی لنز های ارتو از نوع شبانه فقط به مدت هشت ساعت در شب می تواند استفاده شود و ضرورتی برای استفاده در طول روز نمی باشد و باید در طول روز از چشم خارج شود.

انواع شبانه لنز های تماسی ارتوکراتولوژی بسیار متداول تر از نوع روزانه آن می باشد. تا جایی که اغلب افرادی که از لنز های ارتو در طول شب استفاده می کنند، قادر خواهند بود در طول روز بدون نیاز به عینک و لنز به فعالیت خود بپردازند و برخی دیگر نیاز است تا در طول روز از نوع ارتو روزانه استفاده کنند. که بنا به تشخیص پزشک متخصص نوع استفاده از آن ها تعیین می گردد.

لازم به ذکر است که اثر درمانی لنز های ارتوکراتولوژی موقتی می باشد. به این معنی که اگر استفاده از آن ها قطع شود، قرنیه ها به حالت قبلی خود بر میگردند.

لنزهای تماسی تزئینی (Decorative Contact Lenses) 

ممکن است شما بخواهید برای شرکت در یک میهمانی خاص و یا بازی در صحنه تئاتر از لنزهای مختلفی استفاده کنید. اما باید بدانید که لنز های تزئینی نیز انواع متفاوتی دارند و در صورت استفاده نادرست از آن ها ممکن است آسیب های بسیاری به چشم وارد گردد.

لنز های تماسی تزئینی یا لنز های دکوراتیو تنها ظاهر چشمان شما را تغییر خواهد داد. شاید آن ها دید شما را اصلاح نکنند اما به طور موقت چشمان مشکی شما را به چشمانی آبی رنگ تبدیل خواهد کرد و یا برای مراسمی خاص همچون هالووین می توانید چشمان خود را به چشمانی گربه ای یا چشمان خون آشام تبدیل نمایید.

انواع لنز های تماسی دکوراتیو

از نظر متریال مورد استفاده و دسته بندی کلی تمام انواع زیر در دسته لنزهای تزئینی قرار دارند اما بر اساس ظاهر به انواع زیر تقسیم می شوند:

– لنز تماسی هالووین

– لنز تماسی مد و فشن

– لنز های تماسی رنگی

– لنز های تماسی آرایشی

– لنز های تماسی تئاتر

دقیقا مانند سایر لنزها که برای اصلاح عیوب چشم استفاده می شود، سازمان غذا و دارو نظارت پزشکی بسیاری بر آن ها دارد.

درست است که این لنز ها برای زیبایی به کار برده می شوند اما باید بسیار مراقب باشیم تا خرید آن ها را دست کم نگیریم و از جاهای معتبر تهیه کنیم تا چشمانمان دچار عفونت و مشکلات دیگر نگردد.

پس از انتخاب لنز حتما نکات زیر را برای حفاظت از چشمان و استفاده ایمن از لنز به خاطر داشته باشید.

نکات مراقبت از چشم هنگام استفاده از لنز

کارهایی که باید حتما انجام دهید:

– برای حفظ سلامت چشم ها به طور منظم معاینه انجام دهید.

– همیشه یک عینک مطابق با شماره چشم خود داشته باشید تا در صورت بروز مشکل برای لنز ها بتوانید از آن استفاده نمایید.

– بعد از گذاشتن لنز در چشم آرایش کنید و قبل از پاک کردن آرایش لنز ها را خارج نمایید.

– قبل از قرار دادن لنز در چشم از محصولات عطری مانند ادکلن، اسپری و دئودورانت استفاده نمایید.

– مطابق توصیه مربوط به هر لنز در زمان مقرر آن ها را تعویض کرده و لنز های یک بار مصرف را پس از هر بار استفاده دور بیندازید.

کار هایی که نباید انجام دهید:

– هیچ گاه با لنز های روزانه نخوابید. این کار خطر ابتلا به عفونت را افزایش می دهد.

– هیچ گاه لنز های خود را با شخص دیگری تعویض نکنید. با این کار امکان انتقال میکروب به شدت افزایش می یابد. بخصوص در این زمان که موجب شیوع ویروس کرونا خواهد شد.

– سیگار نکشید! تحقیقات نشان داده است افرادی که از لنز های تماسی استفاده می کنند و سیگار می کشند در مقایسه با دیگران بیشتر در معرض عوارض جانبی هستند.

– در هنگام شنا کردن باید احتیاط کنید که در این مقاله به طور کامل توضیح داده ایم.

حال که با انواع لنز تماسی و کاربرد و ویژگی های آن ها آشنا شدید به راحتی می توانید لنزی را که مناسب چشمانتان است انتخاب و تهیه نمایید.

منابع:

https://www.fda.gov/medical-devices/contact-lenses/types-contact-lenses
https://www.fda.gov/medical-devices/contact-lenses/everyday-eye-care
https://www.fda.gov/regulatory-information/search-fda-guidance-documents/decorative-non-corrective-contact-lenses
https://www.aoa.org/patients-and-public/caring-for-your-vision/contact-lenses/advantages-and-disadvantages-of-various-types-of-contact-lenses
https://coopervision.com/about-contacts/what-are-contact-lenses